چگونه قیمت واقعی فرش ماشینی را تشخیص دهیم ؟ رازهایی که فروشندگان به شما نمی گویند !

خب راستش رو بخواید ، وقتی می خوایم فرش ماشینی بخریم ، قیمتش یکی از مهم ترین چیزهایی یه که ذهنمون رو درگیر می کنه. حتی اگه پولمون هم کم نباشه ، همه دوست داریم یه چیز باکیفیت رو با قیمت خوب بخریم. چون خرید هوشمندانه فقط مال اون هایی نیست که دنبال ارزون ترین گزینه ها هستن ؛ اتفاقاً خیلی از آدمای ثروتمند هم وقتی یه فرش خوب رو با قیمت مناسب می خرن ، حس خوبی دارن.

ولی یه نکته مهم این وسط وجود داره : قیمت پایین فقط وقتی ارزشمنده که کیفیت فدای اون نشه. یعنی چی ؟ یعنی این که یه فرش ارزون اگه کیفیت لازم رو نداشته باشه ، بیشتر از اینکه سود کرده باشید ، ضرر کردید. در واقع ، کیفیت باید همیشه حرف اول رو بزنه. چون بی کیفیت خریدن کار سختی نیست ، فقط باید چشم هاتون رو روی کیفیت ببندید و برید سراغ ارزون ترین گزینه !

تو این مطلب قراره بریم سراغ همه چیزایی که روی قیمت فرش ماشینی تاثیر می ذارن. یعنی یه جورایی قراره پشت پرده بازار فرش رو براتون روشن کنیم.

حقه ای به نام : فاکتور بیار ، خسارت بگیر !

تا حالا تبلیغاتی از این دست دیدید ؟ مثلاً «قیمت ما تضمین شده ست» ، «اگه گرون تر بخری ، مابه التفاوتو می دیم !» و از این جور شعارا. وقتی آدم اینا رو می شنوه با خودش می گه : «اوه ! اینا دیگه خیلی مطمئن ان به قیمتاشون. حتماً از همه ارزون تر می فروشن !» شاید هم واقعاً این طوره… ولی صبر کن ! عجله نکن. فقط چند دقیقه وقت بذار و این بخشو بخون تا بفهمی پشت این تبلیغات دقیقاً چه خبره و چطور ممکنه یه خرید بی احتیاط ، برات چند میلیون تومن ضرر داشته باشه.

آیا تضمین قیمت واقعاً وجود داره ؟

بذار یه سوال ازت بپرسم : به نظرت ممکنه کسی فرش رو مستقیم از کارخانه بخره ، بعد بیاد تو یه نمایشگاه بزرگ با کلی خرج و مخارج ، اجاره ، تبلیغات تلویزیونی و بیلبورد و کلی پرسنل ، اون وقت همون فرشو به قیمت کارخانه بفروشه ؟ ! خب این همه هزینه رو کی قراره بده ؟ قاعدتاً کسی جز مشتری ، نه ؟

حالا می خوای بدونی اصل ماجرای این «تضمین قیمت» چیه ؟ ماجرا اینه که بعضی شرکت های تولیدکننده فرش ماشینی – چه تو کاشان ، چه شهرای دیگه – برای اینکه مالیات کمتری بدن یا حتی ندن ، وقتی شما ازشون فاکتور می خواید ، یا اصلاً فاکتور نمی دن یا یه پیش فاکتور می دن که هیچ ارزش قانونی ای نداره. مثلاً بدون سربرگ ، بدون مهر ، کاملاً بی اعتبار.

و حالا قسمت جالب ترش اینه : بعضی فروشنده ها با کارخانه ها شرط می کنن که تحت هیچ شرایطی نباید فاکتور رسمی به مشتری داده بشه. چرا ؟ چون اگه مشتری بتونه مدرکی داشته باشه ، اون وقت ادعای «تضمین قیمت» واقعاً ممکنه براش دردسرساز بشه !

حتی اگه فرض محال بگیریم که موفق شدی مدرک بیاری ، باز هم چیزی که دریافت می کنی «خسارت» نیست ؛ فقط اون تفاوت قیمتیه که ممکنه فرش رو گرون تر خریده باشی. همین !

آیا می توان فرش را در شهر خودمان به قیمت کارخانه خرید ؟

یه سوال رایجی که خیلی از مشتریا از ما می پرسن اینه که : «تو شهر ما نمایندگی دارید که فرش رو به قیمت کارخانه بفروشید ؟» راستش رو بخوای با توجه به توضیحاتی که تا الان دادیم ، جواب این سوال خیلی واضحه.

بذار یه بار دیگه همینو با یه مثال ساده بررسی کنیم. فرض کن یه نمایندگی از یه کارخانه تو شهر شما باز شده. خب این نمایندگی خودش هزینه داره دیگه : اجاره ، حقوق کارمند ، مالیات ، قبض ها و… این هزینه ها باید از جیب کی پرداخت بشه ؟ طبیعیه که نمی تونن از جیب خودشون بدن ، پس می کشن رو قیمت فرش !

حالا اگه نمایندگی هم مثل کارخانه قیمت بده ، پس سود کجاست ؟ هیچ جا ! و این یعنی تبلیغاتی مثل «فروش به قیمت درب کارخانه» معمولاً بیشتر یه شعار تبلیغاتیه ، نه یه واقعیت اجرایی.

عوامل موثر بر قیمت فرش ماشینی

برای اینکه یه فرش ماشینی با کیفیت و قیمت خوب پیدا کنیم ، اول باید بدونیم چه چیزهایی روی قیمتش تاثیر دارن. فقط دیدن ظاهر زیبا یا طرح فرش چشم نواز یه فرش کافی نیست. بعضی از فروشنده ها از سلیقه مشتری سوءاستفاده می کنن و همون فرشی که مشتری می پسنده رو گرون تر می فروشن. حالا واقعاً چی تعیین کننده قیمت یه فرشه ؟ بیایید یکی یکی بررسی کنیم.

اولین عامل موثر در قیمت فرش ماشینی : شانه فرش

اگه از اون دسته مشتری هایی هستی که همیشه مطالب ما رو دنبال می کنن ، احتمالاً الان خودت نصف یه کارشناس فرش شدی ! حتماً می دونی شانه فرش یعنی چی. ولی اگه تازه به این موضوع علاقه مند شدی ، ساده اش این می شه : شانه همون تعداد گره هایی هست که توی یه متر عرض فرش زده می شه.

هرچی شانه بیشتر باشه ، یعنی فرش ریزبافت تر و ظریف تره. مثلاً وقتی می گیم فرش ۱۲۰۰ شانه ، یعنی تراکم عرضی خیلی بالایی داره و برای همین هم گرون تره. ولی خب ، حواست باشه که این فقط یه فاکتوره. یعنی نمی تونیم صرفاً با دیدن عدد شانه بگیم این فرش خوبه یا بد.

اگه می خوای بدونی دقیقاً «شانه فرش» یعنی چی و چه فرقی با بقیه داره ، پیشنهاد می کنم مقاله «شانه فرش چیست ؟» رو یه نگاهی بندازی. اونجا با جزئیات کامل برات توضیح دادیم.

دومین عامل : تراکم فرش ماشینی

حالا که فهمیدیم شانه چیه ، بریم سراغ تراکم. تراکم یعنی چی ؟ خیلی ساده بگم : یعنی چند تا ردیف پود توی یه متر طول فرش وجود داره. تو فرش های ماشینی مدرن ، معمولاً به ازای هر ردیف گره ، سه تا پود هست. پس اگه یه فرش مثلاً ۱۰۰۰ رج داشته باشه ، تراکمش می شه ۳۰۰۰.

یعنی :

تراکم = تعداد گره در هر متر طول × ۳

وقتی تراکم بالا باشه ، فرش فشرده تر ، سنگین تر و البته مقاوم تر می شه. طبیعتاً قیمتشم می ره بالا. ولی دقیقاً مثل شانه ، اینم یکی از چندتا فاکتوره و نباید تنها ملاک باشه.

برای اینکه کامل متوجه بشی تراکم یعنی چی ، پیشنهاد می کنم مقاله «تراکم فرش چیست ؟» رو بخونی. اونجا مفصل توضیح دادیم که تراکم دقیقاً چه مفهومی داره و چرا این قدر مهمه.

سومین عامل : جنس فرش ماشینی

اینجا دیگه بحث حساس تر می شه. چون برخلاف شانه و تراکم که قابل اندازه گیری ان ، تشخیص جنس نخ کار هر کسی نیست. بعضی وقتا حتی حرفه ای ها هم اشتباه می کنن. چرا ؟ چون بعضی از الیاف خیلی شبیه به هم هستن و فقط با آزمایشگاه قابل تشخیص ان.

اما یه چیز رو خوب بدون : بهترین نخی که توی فرش ماشینی استفاده می شه ، نخ اکریلیک هیت ست شده هست. هم لطیفه ، هم مقاومه ، هم پرزدهی کمی داره و هم ضد حساسیت محسوب می شه.

درسته که نخ های دیگه ای مثل پلی استر یا BCF هم هستن ، ولی معمولاً کیفیت و دوام پایین تری دارن. این جوری بگم : یه فرش ۱۲۰۰ شانه که با نخ نامرغوب بافته شده ، ممکنه حتی از یه فرش ۷۰۰ شانه با نخ اکریلیک هیت ست هم ارزون تر باشه ! پس گول عددها رو نخور و همیشه جنس رو هم بررسی کن.

برای اطلاعات بیشتر ، مقاله «آشنایی با انواع جنس فرش ماشینی» رو حتماً ببین. به زبان ساده گفتیم که هر نخ چه ویژگی هایی داره.

چهارمین عامل : استوک بودن یا نبودن

خیلی ها فکر می کنن وقتی می گیم فرش استوک ، یعنی کارکرده ! نه دوست عزیز ، اصلاً این طور نیست. استوک بودن تو دنیای فرش یعنی اینکه تولید اون مدل خاص متوقف شده یا فقط تو چند سایز محدود موجوده.

مثل چی ؟ مثلاً یه لباس پاییزه که آخر فصل ، فقط دو سه تا سایزش مونده و با تخفیف می فروشن. اینجا هم همین طوره. اگه خوش شانس باشی و سایز مورد نیازت بین فرش های استوک باشه ، می تونی یه فرش باکیفیت رو خیلی ارزون تر بخری.

البته یه نکته مهم هم اینه که این فرش ها معمولاً دیگه تولید نمی شن. یعنی اگه بخوای بعداً سایز مشابهش رو بخری یا یه تخته دیگه برای ست کردن بخوای ، ممکنه اصلاً پیدا نشه. ولی خب ، اگه همون یه تخته به دردت بخوره ، می صرفه.

حالا ممکنه بپرسی : «پس چرا فرش ۱۵۰۰ شانه بعضی جاها از ۱۲۰۰ شانه ارزون تره ؟» جوابش همینه ! احتمال داره فرش ۱۵۰۰ شانه ای که دیدی ، استوک باشه و واسه همین ارزون تر فروخته بشه ، نه اینکه جنسش بده یا تقلبیه.

پنجمین عامل : وزن فرش

یکی از چیزایی که معمولاً از نگاه خیلیا دور می مونه ، وزن فرشه. می دونی چیه ؟ وزن فرش فقط به خاطر شانه و تراکم زیاد نیست. ارتفاع نخ خاب هم توی وزن کلی تأثیر زیادی داره. مثلاً اگه ارتفاع نخ خاب فقط یه میلی متر کمتر باشه ، شاید شما با چشم فرقشو نبینی ، ولی تولیدکننده می تونه ۳ تا ۴ کیلو در مواد اولیه صرفه جویی کنه !

حالا این یعنی چی ؟ یعنی قیمت تمام شده فرش برای اون تولیدکننده حدود ۷ درصد پایین تر میاد. مثلاً اگه یه فرش ۱۵۰۰ شانه قیمتش ۹ میلیون باشه ، این صرفه جویی باعث می شه حدود ۶۳۰ هزار تومن ارزون تر دربیاد ! البته فرش رو کیلویی نمی خریم ، ولی این نشون می ده که فروشنده می تونه سود بیشتری ببره.

نتیجه چیه ؟ اگه تخصص کافی نداری ، بهتره از یه جای مطمئن بخری و مشورت بگیری.

نوع نخ های استفاده شده در بافت فرش

یه بخش خیلی مهم دیگه در تعیین قیمت فرش ماشینی ، نوع نخ هاییه که توی بافت اون استفاده می شه. ما قبلاً راجع به نخ خاب گفتیم ، ولی حالا می خوایم یه مقدار بیشتر وارد جزئیات بشیم.

فرش ماشینی از چند نوع نخ درست می شه : نخ خاب ، نخ تار و نخ پود. معمولاً وقتی صحبت از جنس فرش می شه ، منظورمون نخ خابه ؛ ولی نخ تار و پود هم بی تاثیر نیستن.

اکثر فرش هایی که الان تو بازار هستن با نخ اکریلیک بافته می شن. چرا ؟ چون نخ اکریلیک هم مقاومت خوبی داره ، هم نرم و لطیفه ، و هم باعث ایجاد حساسیت نمی شه. اگه نخ اکریلیک هیت ست شده باشه ، دیگه خیلی بهتره. چون هم دوام بیشتری داره ، هم پرزدهی خیلی کمتری.

حالا همه ی فرش ها نخ اکریلیک ندارن. بعضیا با نخ هایی مثل پلی استر ، ابریشم مصنوعی یا BCF هم بافته می شن. البته خیلی وقتا ترکیبی از این نخ ها استفاده می شه. مثلاً فرشی که ۷۰ درصد اکریلیک داره و ۳۰ درصد پلی استر. خب معلومه هرچی نسبت نخ های باکیفیت توی ترکیب بیشتر باشه ، قیمت فرش هم بالاتر می ره.

پس وقتی دنبال یه فرش ماشینی خوب هستی ، فقط به ظاهرش توجه نکن. یه نگاهی هم به جنس نخ ها بنداز. اگه نتونستی تشخیص بدی ، حتماً از فروشنده بپرس یا از یه کارشناس کمک بگیر.

درجه ی کیفیت فرش

یکی از چیزهایی که خیلیا موقع خرید نادیده می گیرن ، درجه بندی کیفی فرشه. این موضوع خیلی مهمه ، چون می تونه دلیل تفاوت قیمت دوتا فرش ظاهراً مشابه باشه.

فرش های ماشینی براساس یه سری معیار خاص ، به چند درجه تقسیم می شن : درجه  یک ، درجه یک و نیم ، درجه دو ، تا درجه پنج. هرچی فرش به درجه یک نزدیک تر باشه ، یعنی کیفیت بالاتری داره. مثلاً طرحش کامل تره ، هیچ پاره گی یا مشکل توی نخ خابش نیست ، آهارش یکنواخته و ریشه هاشم سالمه.

حالا اگه یه فرش درجه ۲ یا ۳ باشه ، ممکنه ظاهرش خیلی فرقی با درجه ۱ نداشته باشه ، ولی جزئیاتش فرق داره. همین جزئیات کوچیک ، رو قیمت نهایی تأثیر می ذاره.

اگه دنبال یه خرید مطمئنی ، حتماً از فروشنده درباره درجه ی کیفی فرش سوال کن. یا اگه خرید اینترنتی می کنی ، ببین توی مشخصات محصول این مورد قید شده یا نه.

ابعاد فرش

خب این یکی از اون مواردیه که تقریباً همه ازش خبر دارن ولی خیلیا نمی دونن جزئیاتش چطوره. طبیعتاً وقتی ابعاد فرش بزرگ تر می شه ، قیمت فرش ماشینی هم بالاتر می ره. مثلاً قیمت یه فرش ۱۲ متری ، معمولاً دو برابر یه فرش ۶ متریه.

ولی یه نکته ی جالب اینجاست : قیمت فرش ۹ متری دقیقاً وسط این دوتا نیست ! چرا ؟ چون موقع بافتش یه مقدار پرتی داره. یعنی نسبت به اندازه اش ، نخ بیشتری مصرف می شه. برای همین قیمتش ممکنه یه خورده بیشتر از چیزی باشه که انتظار داری.

قالیچه ها یا همون فرش های ۴ متری هم به خاطر کوچیکی شون قیمت کمتری دارن. امروزه به خاطر خونه های آپارتمانی ، استفاده از این قالیچه ها خیلی رایج شده. چون هم جمع وجورترن ، هم تو فضاهای کوچیک بهتر جا می شن.

خلاصه اینکه موقع خرید ، فقط به متراژ نگاه نکن. حواست باشه که یه فرش ۹ متری ممکنه از یه ۶ متری بیشتر خرج رو دستت بذاره.

جمع بندی و پیشنهاد

همون طور که دیدی ، قیمت فرش ماشینی به عوامل زیادی بستگی داره. از شانه و تراکم گرفته تا جنس نخ و حتی اینکه فرش استوک باشه یا نه. برای اینکه یه خرید خوب و مطمئن داشته باشی ، لازمه یه کم وقت بذاری ، تحقیق کنی و از فروشگاه های معتبر خرید کنی.

اگه هنوزم سوال داری یا نمی دونی چی بخری ، می تونی از مشاورای ما تو فروشگاه قالی کاشان کمک بگیری. اینجا همه چی شفافه ، مشاوره هامون رایگانه و فروشگاه نماد اعتماد الکترونیکی هم داره. یعنی می تونی با خیال راحت ازمون خرید کنی.

با احترام و آرزوی خریدی عالی ،
محمدحسین ارشدی بیدگلی
کارشناس و مشاور فرش ماشینی