چگونه شانه و تراکم فرش، زیبایی و کیفیت آن را تعیین می کنند ؟

وقتی پای خرید فرش ماشینی وسط باشه، معمولاً بیشتر آدم ها به طرح و رنگ توجه می کنن. اما واقعیت اینه که دوتا ویژگی خیلی مهم وجود داره که مستقیماً روی ظاهر و کیفیت فرش تأثیر می ذاره : شانه و تراکم. حالا شاید براتون سوال پیش بیاد که اصلاً شانه و تراکم چی هستن ؟ چه تأثیری دارن ؟ یا اینکه بالا بودنشون دقیقاً چه کمکی به زیبایی فرش می کنه ؟
تو این مقاله قراره خیلی ساده و شفاف درباره همین موضوع صحبت کنیم. بعد از خوندنش، با خیال راحت تری می تونید انتخاب کنید که چه فرشی برای خونه تون بهتره.
تراکم فرش چیست ؟
بذارید خیلی ساده توضیح بدم : تراکم یعنی چندتا گره یا رج توی یه متر طول از فرش وجود داره. هر چی این عدد بیشتر باشه، یعنی اون فرش با گره های بیشتری بافته شده و در نتیجه فشردگی و کیفیت بالاتری داره.
البته تراکم هم دو نوع داره. یه مدلش تراکم طولیه که گره ها در راستای طول فرش حساب می شن. مدل دومش، تراکم عرضیه که همون شانه فرشه (که جلوتر مفصل تر راجع بهش حرف می زنیم).
مثلاً وقتی می گن فرشی تراکم ۳۰۰۰ داره، یعنی تو هر متر از طول اون فرش، ۳۰۰۰ تا گره زده شده. به همین سادگی. و البته همینقدر هم مهم !
شانه فرش چیست ؟
حالا بریم سراغ شانه. شانه هم خیلی شبیه تراکم طولیه، با این تفاوت که مربوط به عرض فرشه.
به زبان خودمونی، شانه یعنی چندتا گره توی یه متر از عرض فرش وجود داره. تو دستگاه بافندگی، یه بخش به اسم شانه وجود داره که نخ های تار ازش رد می شن، و با توجه به اون، شانه فرش تعیین می شه.
هر چی شانه فرش بیشتر باشه، نقش و نگار فرش ریزتر و خوش نقشه تر می شه. برای همینه که فرش های با شانه بالا، بیشتر شبیه فرش های دستباف هستن و کلی طرفدار دارن.
رایج ترین شانه های فرش ماشینی
توی بازار فرش ماشینی ایران، چندتا شانه خیلی معروف وجود داره که بیشتر تولیدکننده ها ازش استفاده می کنن :
- فرش ۵۰۰ شانه
- فرش ۷۰۰ شانه
- فرش ۱۰۰۰ شانه
- فرش ۱۲۰۰ شانه
- و در نهایت فرش ۱۵۰۰ شانه
هرچی این عدد بالاتر باشه، ظرافت طرح بیشتره. یعنی اگه یه فرش ۱۵۰۰ شانه رو کنار یه فرش ۵۰۰ شانه بذارید، تفاوت جزئیات و زیبایی تو نگاه اول هم کاملاً معلومه.
نقش شانه و تراکم در زیبایی فرش ماشینی
حالا بریم سر اصل ماجرا : شانه و تراکم چه ربطی به زیبایی دارن ؟
ببینید، وقتی شانه فرش بالا باشه، یعنی گره ها نزدیک تر به هم بافته شدن. همین باعث می شه طرح های ریز و پیچیده تری روی فرش پیاده بشه. مثلاً یه طرح افشان یا خشتی با شانه بالا خیلی خوش نقش تر درمیاد.
از اون طرف، تراکم بالا یعنی گره های بیشتری تو بافت فرش هست، که باعث می شه فرش سفت تر و مستحکم تر باشه و زیر پا حس بهتری بده. تازه موندگاری بیشتری هم داره، مخصوصاً تو فضاهای پررفت وآمد مثل پذیرایی.
مثال بخوای ؟ فرش ۱۵۰۰ شانه با تراکم ۴۵۰۰ واقعاً یه شاهکاره. هم طرحش ریز و پرجزئیاته، هم مقاومت و استحکام فوق العاده ای داره.
روش های تشخیص شانه و تراکم فرش
خب حالا شاید بپرسید از کجا بفهمیم شانه و تراکم واقعی یه فرش چقدره ؟
راستش، برای کسی که تخصص نداره، تشخیص دقیقش راحت نیست. ولی یه راه ساده وجود داره.
مثلاً برای تشخیص شانه، کافیه یه سانتی متر از عرض فرش رو اندازه بگیری و گره هاش رو بشمری. اگه ده تا گره توی یه سانت دیدی، یعنی فرش ۱۰۰۰ شانه ست.
برای تراکم هم همین طوره. مثلاً اگه فرشی ۳۰۰۰ تراکم داشته باشه، باید تو هر سانتی متر از طولش ۳۰ تا گره ببینی. البته این کار کمی وقت گیره و دقیق نیست.
بهترین راه ؟ خرید از فروشگاه های معتبر. فرش های باکیفیت معمولاً پشتشون برچسب مشخصات داره که کاملاً قابل اعتمادن.
مزایای فرش با شانه و تراکم بالا
فرش های با شانه و تراکم بالا فقط قشنگ تر نیستن ؛ بلکه توی کاربرد هم حسابی فرق دارن.
اول از همه، این فرش ها به خاطر تراکم بالا، ضخامت کمتری دارن ولی محکم ترن. به خاطر وزن بیشتر، روی زمین سر نمی خورن. وقتی زیر مبل یا میز قرار می گیرن، کمتر له می شن.
تمیز کردنشون هم راحت تره. چون گره ها فشرده ترن، گرد و خاک یا لک کمتر توش نفوذ می کنه.
پس اگه دنبال یه فرش بادوام، باکیفیت و در عین حال زیبا هستید، حتماً برید سراغ مدل هایی با شانه و تراکم بالا.
تاثیر جنس الیاف بر زیبایی و دوام فرش
حالا یه نکته ی خیلی مهم که خیلی ها بهش دقت نمی کنن : جنس نخ و الیاف فرش.
شاید دو تا فرش هر دو شانه و تراکم برابر داشته باشن، ولی یکی خیلی خوش نما تر و موندگارتر باشه. چرا ؟ چون از نخ بهتری استفاده کرده.
مثلاً نخ اکریلیک هیت ست شده یه گزینه فوق العاده ست. مقاومت خوبی داره، پرز نمی ده و ظاهر فرش رو حسابی جذاب می کنه.
یا فرش هایی که با ابریشم مصنوعی بافته می شن، نازک تر و سبک تر هستن ولی درخشندگی خاصی دارن و برای فضاهای لوکس عالی ان.
سخن پایانی ؛ خرید هوشمندانه با شناخت شانه و تراکم
در نهایت، اگه بخوای یه فرش ماشینی خوب بخری، باید بیشتر از طرح و رنگ، به مشخصات فنی ش هم دقت کنی.
شانه و تراکم، دو تا از اون فاکتورهایی هستن که خیلی چیزا رو تعیین می کنن. از دوام و استحکام گرفته تا ظرافت و زیبایی طرح.
هرچی این دو عدد بالاتر باشن، فرش شما باکیفیت تر، شکیل تر و البته موندگارتره.
پس دفعه بعد که رفتی فرش بخری، حتماً مشخصاتش رو دقیق بخون، سؤال بپرس و سعی کن از یه جای مطمئن خرید کنی.
اگه هم دنبال خرید فرش ماشینی کاشان با قیمت مناسب و کیفیت بالا هستی، تیم ما اینجاست تا راهنماییت کنه.