همه چیز درباره فرش طرح خشتی ؛ اصالت ایرانی در دکوراسیون مدرن
بین این همه طرح و مدل که توی بازار فرش ایران وجود داره ، فرش طرح خشتی جزو اوناییه که اصلاً قدیمی نمی شه. چرا ؟ چون از دل فرهنگ و هنر سنتی ایران اومده. یه طرح اصیل و نمادین که هنوز هم توی مدل های جدید و مدرن دیده می شه. جالبه بدونین این طرح نه فقط توی فرش های دستباف ، بلکه حتی توی گلیم ها و گلیم فرش های سنتی هم پیدا می شه.
حالا اگه دنبال خرید یه فرش ماشینی کاشان هستی و می خوای بدونی طرح خشتی دقیقاً چیه و چه ویژگی هایی داره ، این مقاله رو از دست نده. قراره کلی چیز یاد بگیریم ؛ از انواع مدل های جدید گرفته تا تاثیر این طرح توی دکوراسیون. پس با ما همراه باش ، قول می دیم پشیمون نشی.
فرش طرح خشتی چیست ؟ 🧱
اولین چیزی که با شنیدن اسم “خشت” به ذهن میاد چیه ؟ احتمالاً همون خشت های گِلی ای که تو ساخت خونه های قدیمی استفاده می کردن ، درسته ؟ توی گذشته با گل و خاک رس ، خشت هایی درست می کردن که مثل آجر روی هم چیده می شدن و خونه هایی گرم و باصفا می ساختن.
توی طرح فرش های خشتی فرش هم دقیقاً همین ایده استفاده شده. قاب هایی با شکل های هندسی منظمی کنار هم چیده شدن ، طوری که انگار فرش با خشت هایی رنگارنگ و پرنقش ساخته شده. این قاب ها که بهشون “خشت” هم می گن ، هریک یه دنیای خاص توی خودش دارن ؛ پر از گل و بته و نقوش سنتی که چشم آدمو خیره می کنه.
جالب تر اینکه این قاب ها فقط یه مدل ندارن. بعضیاشون منظمن ، بعضیا بی نظم تر ، بعضیا شبیه گلدون ، بعضیا شبیه کتیبه های قدیمی. یه جورایی مثل یه باغ نقاشی شده ست که هر تیکه ش یه داستان داره. مثلاً طرح هایی مثل قاب قرآنی ، قاب اسلیمی یا قاب بختیاری بین این مدل ها معروف ترن.
تنوع نقش ها در فرش طرح خشتی 🖼️
خب حالا بریم سراغ جزئیات این قاب ها. توی هر خشت ، یا همون قاب ، یه نگاره یا طرح خاص وجود داره. و همین باعث می شه هیچ دو فرش خشتی ای کاملاً شبیه هم نباشن. حالا این نگاره ها چی هستن ؟ بیا چندتاشو با هم مرور کنیم :
- نقش های افشان و بته جقه که همیشه پای ثابت طرح های اصیلن
- گل و برگ های ختایی و اسلیمی که یادآور باغ های بهشتین
- نقوش درختی ، پرنده ها یا حتی حیواناتی که توی اسطوره های ایرانی هستن
توی بعضی مدل های جدیدتر ، حتی از طرح های مدرن تر هم استفاده شده. مثلاً نقش های لچک و ترنج یا گل هایی که یه کم سبک امروزی تری دارن. این تلفیق سنت و مدرن ، مخصوصاً توی فرش ماشینی کاشان باعث شده یه ترکیب جذاب و متنوع شکل بگیره که هم دل نسل های قدیمو می بره ، هم جوون ترها رو جذب می کنه.
حالا شاید بپرسی : «خب چه فایده ای داره این همه نقش متفاوت توی یه فرش ؟» جواب ساده ست ! اینطوری فرش نه تنها قشنگ تر و چشم نوازتره ، بلکه می تونه توی فضاهای مختلف و با سبک های مختلف دکوراسیون هم جور دربیاد.
انواع فرش طرح خشتی : ماشینی یا دستباف ؟ 🧶
طرح فرش خشتی همون طور که گفتیم ، یه طرح قدیمیه ، ولی هنوزم خیلی محبوبه. این طرح رو می تونیم توی دو نوع فرش ببینیم :
۱. فرش دستباف با طرح خشتی
توی فرش های دستباف بیشتر طرح های سنتی و کلاسیک دیده می شه. طرح های خشتی هم یکی از اون هاست. البته تنوعش نسبت به فرش ماشینی کمتره ، ولی چیزی از ارزش و اصالتش کم نمی کنه. اتفاقاً توی گلیم ها و گلیم فرش های دستباف طرح های قابی خیلی پرطرفدارن. فرش دستباف ایرانی معمولاً پر از جزییات هنریه و حس و حال خاصی داره که توی فرش ماشینی سخت پیدا می شه.
۲. فرش ماشینی با طرح خشتی
اما وقتی صحبت از تنوع و طراحی های تازه می شه ، باید رفت سراغ فرش های ماشینی کاشان. توی این مدل ها ، فرش طرح خشتی با ده ها سبک و نقش مختلف طراحی شده. از تلفیق رنگ های خاص گرفته تا استفاده از نقش های مدرن ، همه چی دست به دست هم داده تا این طرح توی فرش ماشینی حسابی بدرخشه.
این سبک رو می تونی توی فرش هایی با ۵۰۰ شانه تا ۱۵۰۰ شانه پیدا کنی. هر چی شانه و تراکم بالاتر بره ، جزییات بیشتری می تونی توی طرح ببینی. ولی خب ، حتی مدل های با شانه پایین تر هم به خاطر خاب بیشتر و نرمی شون مشتریای خاص خودشونو دارن.
تفاوت فرش طرح خشتی ماشینی و دستباف چیست ؟
حالا بیایم سر اصل مطلب : فرق فرش خشتی ماشینی با نوع دستبافش چیه ؟ شاید فکر کنی فقط بحث قیمت یا کیفیت بافت مطرحه ، ولی نه ، ماجرا فراتر از این حرف هاست.
توی فرش های دستباف که همون طور که گفتیم اکثراً سنتی تر هستن ، معمولاً طرح های خشتی کمتر دیده می شن. بیشتر به طرح های افشان یا ترنجی علاقه دارن. بافت هم با تراکم پایین تری انجام می شه ، یعنی گره ها کمترن و ممکنه نقوش اون قدر ریز و پرجزئیات نباشن.
البته بعضی از فرش های ابریشمی دستباف مثل فرش تبریز هستن که اون قدر ظریف و پرجزئیاتن که اصلاً قابل مقایسه با فرش ماشینی نیستن. ولی خب قیمتشون هم چند برابر بالاتره. مثلاً یه فرش دستباف ابریشمی ممکنه قیمتی معادل چند فرش ماشینی داشته باشه.
از اون طرف ، فرش ماشینی هم با شانه و تراکم بالا می تونه جوری طراحی بشه که حتی از نظر ظاهر ، از یه فرش دستباف چیزی کم نداشته باشه. مثلاً فرش های 1200 شانه یا 1500 شانه ماشینی با تراکم های 3600 یا 4500 که در کارخانه فرش کاشان تولید می شن ، فوق العاده چشم نواز و شیک هستن. این فرش ها هم قیمت مناسب تری دارن ، هم تنوع طرحشون بالاست.
یه نکته مهم دیگه هم هست : دوام و ماندگاری فرش. خیلیا فکر می کنن فرش ماشینی زود خراب می شه ، ولی این طور نیست. نخ های باکیفیت ، چسب های صنعتی مخصوص ، و تکنولوژی های به روز باعث شده عمر فرش های ماشینی امروزی خیلی بیشتر از قبل بشه. البته فرش دستباف هم به خاطر نوع گره زنی که داره ، طبیعتاً مقاومت بیشتری داره ، ولی باز هم بستگی به نوع استفاده داره.
خلاصه اگه دنبال یه فرش با ظاهر شیک ، قیمت مناسب و تنوع طرح بالا هستی ، فرش خشتی ماشینی انتخاب خوبیه. اما اگه دنبال اصالت و هنر ناب ایرانی هستی و قیمت برات مهم نیست ، فرش دستباف خشتی می تونه انتخاب خاص تری باشه.
نقش فرش خشتی در دکوراسیون چیست ؟
اگه دنبال یه فرش سنتی می گردی که توی چیدمان خونه یه جلوه خاص ایجاد کنه ، فرش طرح خشتی یه انتخاب بی نظیره. این فرش ها معمولاً ظاهری کلاسیک و پرنقش دارن و به خاطر همون چینش قاب قابشون ، یه حس نظم و تقارن رو به فضا می دن.
حالا سؤال پیش میاد : «فرش خشتی بیشتر به چه سبک دکوراسیونی میاد ؟» راستش ، بیشتر با دکوراسیون های سنتی و کلاسیک ایرانی جور درمیاد ؛ مخصوصاً اگه از مبلمان سلطنتی یا رنگ های گرم و اصیل استفاده کرده باشی. مثلاً توی پذیرایی های رسمی یا نشیمن هایی با تزیینات سنتی ، این طرح واقعاً می درخشه.
ولی این به معنی این نیست که توی دکور مدرن نمی شه ازش استفاده کرد. خیلیا این روزا برای اینکه یه حس هنری و اصیل به فضای مدرنشون بدن ، از فرش های خشتی با سایز کوچک استفاده می کنن. مثلاً یه قالیچه طرح خشتی زیر میز جلو مبلی یا توی ورودی خونه می تونه ترکیب سنت و مدرن رو خیلی قشنگ نشون بده.
حتی توی آشپزخونه ها هم گاهی از گلیم فرش هایی با طرح خشتی استفاده می شه. چون هم پررنگ و لعابن ، هم حس گرما به فضا می دن.
یه نکته مهم رو هم باید بدونی : چون طرح های خشتی معمولاً شلوغ و پر از نقش ونگارن ، اگه دکور خونه ات خیلی شلوغه یا مبل هات طرح دارن ، بهتره فرش خشتی رو با دقت انتخاب کنی. چون ممکنه فضا خیلی شلوغ و بی نظم به نظر بیاد.
در کل ، اگه دنبال یه فرش متفاوت با ریشه های ایرانی هستی که بتونه به فضای خونه روح بده ، طرح خشتی یکی از اون گزینه هاییه که همیشه جذابه.
ویژگی های نقش خشتی یا قاب قابی چیست ؟
تا اینجا کلی راجع به طرح خشتی حرف زدیم ، اما اگه بخوای بدونی دقیقاً چی باعث می شه این طرح این قدر خاص و موندگار باشه ، باید یه کم بیشتر به جزئیاتش دقت کنیم.
اول از همه نظم توی بافته هاست. توی بیشتر طرح های خشتی ، قاب ها با نظم خاصی کنار هم قرار گرفتن. این قاب ها شبیه تکه های یه پازل هستن که با دقت کنار هم چیده شدن و یه تصویر منظم و چشم نواز رو ایجاد می کنن.
یکی از نقش هایی که زیاد توی این طرح ها می بینی ، نقش سروه. سرو همیشه نماد پایداری و جاودانگی توی فرهنگ ایران بوده. توی نگاره های تخت جمشید هم زیاد دیده می شه. پس وقتی می گی نقش سرو توی فرش هست ، در واقع داری یه تکه از تاریخ رو به خونه ات میاری !
کنار نقش سرو ، معمولاً گل وبَرگ های رنگارنگ هم بافته می شن که باعث می شن طرح زنده تر و شاداب تر به نظر برسه. توی بعضی از طرح ها هم شاخه هایی با رنگ های خاص مثل زرد یا طلایی دیده می شن که دور قاب ها پیچیده شدن و اون ها رو برجسته تر نشون می دن.
اگه بیشتر ریز بشی توی نقوش خشتی ، می بینی که خیلی وقتا الهام گرفته از هنرهای دیگه ایرانی هم هستن ؛ مثلاً نقوشی مثل مرغ ، درخت گل ، گلدان ، بته جقه ، شکارگاه و حتی سبک های هندسی شبیه خاتم کاری. هرکدوم از این عناصر یه نماد خاص دارن و توی تاریخ و فرهنگ ما ریشه دارن.
جالبه بدونی یکی از مدل های خاص طرح خشتی ، همون طرح شطرنجی یا سیاه و سفیده که یه جور بازی با تضاد رنگه و به فرش جلوه ای خاص و متفاوت می ده.
نکته جذاب دیگه اینکه توی فرش خشتی ، هر قاب با قاب کناریش فرق داره. یعنی هیچ وقت یه طرح تکراری پشت سر هم نمیاد. این باعث می شه وقتی به فرش نگاه می کنی ، انگار داری یه گالری از نگارگری های سنتی رو ورق می زنی.
جدیدترین و پرفروش ترین فرش طرح خشتی
الان وقتشه که با چند تا از معروف ترین و پرفروش ترین مدل های فرش خشتی ماشینی کاشان آشنا بشیم. این طرح ها هم از نظر زیبایی حرف ندارن ، هم بین خریدارا خیلی پرطرفدارن.
فرش طرح باغ ارم
این یکی شاید معروف ترین مدل خشتی توی سال های اخیر باشه. طرح باغ ارم ، مخصوصاً با زمینه فیروزه ای ، واقعاً چشم نوازه. این فرش بدون حاشیه طراحی شده و داخل قاب هاش گلدون های پر از گلای رنگارنگ دیده می شه. معمولاً توی مدل های ۷۰۰ شانه یا ۱۰۰۰ شانه بافته می شه.
فرش طرح کژال
طرح کژال یه نقشه خیلی شلوغ و پر از جزییات داره. تمام سطح فرش پر از قاب های خشتیه و وسطش یه نقش ترنج دیده می شه. داخل هر قاب هم گل های کوچیک و ظریف کار شده. این طرح برای خونه هایی با دکور خلوت خیلی مناسبه.
فرش طرح خانه رویایی
اسمش هم بهش میاد ! خانه رویایی یه فرش خوش نقشه ست که هم توی ۷۰۰ شانه هست هم ۱۲۰۰ شانه. نقش ترنج وسطش دیده می شه و قاب های خشتی در حاشیه های فرش چیده شدن. داخل هر قاب هم نقش های بته جقه ظریفی بافته شده.
فرش طرح پیچک
طرح پیچک یه مدل خاصه که اول توی فرش ۱۲۰۰ شانه اومد ، ولی بعداً توی ۷۰۰ شانه هم طراحی شد. ترکیبی از قاب های خشتی و نقش های افشان مدرن داره. رنگ بندی اش هم خیلی خاصه و چشم هر کسی رو به خودش جذب می کنه.
فرش طرح خشتی شکارگاه
اگه دنبال یه طرح سنتی پرنقش هستی ، شکارگاه رو از دست نده. این طرح نسبت به کژال ، ترنج نداره ولی نقش های شکار و طبیعت سنتی توی قاب هاش خودنمایی می کنن. بیشتر توی ۵۰۰ شانه یا ۷۰۰ شانه بافته می شه.
فرش طرح باغ فین
طرح باغ فین از اون مدل های باکلاس و اصیله. توی این فرش ، قاب ها خیلی منظم کنار هم قرار گرفتن و داخل هر کدوم نقش هایی مثل محراب یا گلدون بافته شده. این طرح توی فرش ۱۲۰۰ شانه استفاده شده و رنگ بندی سنتی و دلنشینی داره.
فرش طرح آذین
یه مدل خاص با طراحی مدرن ! طرح آذین بیشتر برای سلیقه هاییه که دوست دارن فرششون خلوت تر باشه. زمینه ساده ست و نقش ها سبک جدیدتری دارن. این فرش توی ۱۲۰۰ شانه گل برجسته بافته می شه و ظاهرش یه کم شبیه فرش ترکه.
فرش طرح باغ همایون
این یکی از مدل های لوکس و خاص ۱۵۰۰ شانهه. طرح باغ همایون یه نقش ترنج داره وسط فرش و قاب های خشتی منظم توی میانه فرش دیده می شن. داخل قاب ها هم گلدون هایی هم شکل چیده شدن که جلوه خیلی مرتبی دارن.
قیمت طرح فرش خشتی
خب حالا بریم سراغ سوال مهم : قیمت فرش خشتی چقدره ؟ واقعیت اینه که قیمت فرش بستگی به چندتا عامل اصلی داره :
- اندازه یا همون متراژ فرش
- شانه و تراکم (هرچی بیشتر باشه ، قیمت بالاتر می ره)
- نوع نخ (مثلاً نخ آکریلیک یا پلی استر)
- تعداد رنگ هایی که توی بافت استفاده شده
- جنس نخ تار و پود
- قابلیت شست وشو
- طرح خاص یا ساده بودن فرش
پس اگه یه فرش خشتی ۱۵۰۰ شانه با نخ مرغوب می خوای ، طبیعتاً قیمتش بیشتر از یه فرش ۵۰۰ شانه معمولیه. ولی از اون طرف فرش با شانه پایین تر هم ضخیم تره و بعضی ها بیشتر از لطافت ، دنبال نرمی و دوام هستن.
تفاوت خرید حضوری و اینترنتی فرش طرح خشتی چیست ؟
حالا که با کلی مدل مختلف از فرش طرح خشتی آشنا شدی ، شاید بگی خب از کجا بخرم ؟ فروشگاه بریم یا اینترنتی سفارش بدیم ؟ بذار این جا یه مقایسه ساده داشته باشیم.
اگه بخوای حضوری خرید کنی ، خب قطعاً می تونی فرش رو از نزدیک ببینی ، لمسش کنی ، کیفیت بافتش رو بررسی کنی. اما یه نکته مهم اینه که معمولاً فروشگاه های شهری قیمت بالاتری دارن. چون هزینه مغازه ، انبارداری ، فروشنده و… به قیمت نهایی اضافه می شه.
اما از اون طرف ، خرید اینترنتی چندتا مزیت خیلی جذاب داره. اول از همه قیمت پایین تر. مثلاً توی سایت قالی کاشان ، می تونی مستقیم از درب کارخانه خرید کنی ؛ بدون واسطه ، با همون کیفیت و البته با قیمت مناسب تر.
نکته بعدی ، گارانتی و تضمین کیفیته. همه فرش هایی که توی فروشگاه اینترنتی قالی کاشان عرضه می شن ، همراه با ضمانت نامه رسمی و معتبر ۱۰ ساله هستن. یعنی خیالت راحت می شه که قراره یه فرش باکیفیت بخری.
یه مزیت دیگه ؟ ارسال رایگان ! فرقی نمی کنه کجای ایران باشی ، فرش رو رایگان برات می فرستن در خونه. تازه تنوع فرش ها هم واقعاً بالاست. از مدل های سنتی و کلاسیک بگیر تا :
- فرش فانتزی
- فرش کلاریس (چاپی)
- فرش شگی (پرز بلند)
- فرش کودک
- فرش آشپزخانه
- فرش وینتیج
- گلیم فرش
و کلی طرح و رنگ مختلف. خلاصه اگه دنبال خرید آسون ، بی دردسر و ارزون تری هستی ، فروشگاه آنلاین قالی کاشان یه انتخاب مطمئن و حرفه ایه.
در پایان…
امیدوارم با خوندن این مقاله ، یه دید کامل نسبت به فرش طرح خشتی پیدا کرده باشی. حالا می دونی که این طرح از کجا اومده ، چه ویژگی هایی داره ، چه مدل هایی ازش تو بازار هست ، و چطور می شه اون رو با دکوراسیون خونه ت ست کنی.
اگه هنوز سوالی توی ذهنت مونده یا دنبال اطلاعات بیشتری هستی ، اصلاً نگران نباش. می تونی با مشاورای سایت قالی کاشان تماس بگیری و هر چیزی که دوست داری بدونی رو بپرسی. اون ها با حوصله راهنماییت می کنن تا بهترین انتخاب رو برای خونه ات داشته باشی.
اشتراک گذاری
