لطفا قبل از ثبت سفارش، موجودی و قیمت روز را سوال نمایید: تماس، واتساپ، ایتا، روبیکا: 09130677797 – تاریخ بروزرسانی: 1402/07/15 ⭐ پاسخگویی تلفنی "8 الی 16" - چت آنلاین "8 الی 2 بامداد" (تعطیلات فقط پاسخگویی آنلاین)⭐

شانه فرش چیست؟ تعریف شانه فرش ماشینی به زبان ساده

تعریف کامل و ساده از شانه فرش ماشینی قالی کاشان

در این مقاله درباره شانه فرش ماشینی اطلاعات بیشتری به دست خواهید آورد. اگر قصد خرید فرش کاشان داشته یا دارید، حتما اصطلاح “شانه فرش” یا “تراکم عرضی” را شنیده اید. احتمالا تصور بیشتر مردم این است که هرچه شانه بالاتر برود، قیمت هم به همان ترتیب گران تر می شود. البته این مسأله درست است. اما نه همیشه!! متاسفانه عدم اطلاع و آگاهی مردم درباره این مفهوم، در برخی مواقع باعث سوء استفاده بعضی از فروشندگان فرش ماشینی می شود.

ما در این مقاله قصد داریم به زبان خیلی ساده تعریف کامل و دقیقی از اصطلاح شانه فرش ماشینی را برای شمال عزیزان بیان کنیم. خواندن این متن باعث می شود بعد از سال ها با معنای علمی و صحیح این اصطلاح آشنا شوید. همچنین روش ساده ای برای محاسبه و تشخیص آن بیاموزید. علاوه بر این، می کوشیم تا مطالبی مفید و کاربردی را درباره چگونگی تاثیر آن بر روی قیمت و کیفیت فرش ارائه دهیم.

پس در ادامه با ما همراه باشید تا کارشناس فرش شوید !

نحوه محاسبه شانه و تراکم فرش ماشینی - تشخیص شانه و تراکم اصلی فرش از تقلبی

شانه فرش چیست؟

شانه یکی از رایج ترین اصطلاحات، در حوزه فرش ماشینی است. این اصطلاح معمولا به عنوان اصلی ترین ویژگی تعیین قیمت فرش در میان مردم و فروشندگان به کار می رود. این اصطلاح معادل اصطلاح “رجشمار” و یا “خانه شمار” است. اصطلاح رجشمار در میان بافندگان، فروشندگان و خریداران فرش دستباف ایرانی رایج است و نمایشگر ریز بافتی یا درشت بافتی فرش میباشد.

فرش کاشان قالی کاشان

تعریف شانه در فرش

در تعریف علمی و تخصصی که در کتاب های رسمی و آموزشی دانشگاهی آمده است از شانه فرش به عنوان “تراکم عرضی” فرش ماشینی یاد شده است. در توضیح این اصطلاح تخصصی برای روشن شدن و ساده شدن مطلب باید بگوییم که :

به تعداد نخ های خاب و یا همان گره های موجود در یک متر عرض فرش ماشینی، شانه فرش گفته می شود.

ما در اینجا به دلیل اینکه نمی خواهیم وارد بحث تخصصی شویم بیش از این توضیح نمی دهیم. (برای مطالعه بیشتر مراجعه کنید به کتاب “فرش ماشینی” تالیف “دکتر منصور دیاری بیدگلی” – عضو هیئت علمی گروه نساجی دانشگاه کاشان – صفحه 80).

چگونه شانه فرش را تشخیص دهیم؟

برای تشخیص شانه ما ساده ترین روش را برای شما در اینجا توضیح می هیم. با این روش به راحتی می توانید همیشه و در هر کجا که هستید، تراکم عرضی یا همان شانه فرش را حساب کنید. یا فرش هایی که با مارک نامعتبر وارد بازار شده اند و شانه ی اصلی آن پشت فرش درج نشده است را تشخیص دهید.

برای تشخیص اصل بودن فرش در شانه باید یک خط کش یا متر داشته باشید. تا حدی که بتوانید نهایتا تا 10 سانتی متر را با آن مشخص کنید. یک خودکار یا مداد هم نیاز دارید تا هم روی فرش علامت گذاری کنید و هم تعداد گره ها را شمارش کنید. به عنوان وقتی می گوییم یک فرش، فرش 1000 شانه است یعنی در یک متر عرض فرش 1000 گره وجود دارد. گره یا نخ خاب فرش به راحتی از پشت فرش قابل شمارش است.

در مورد شانه نکته ای وجود دارد که مردم از آن اطلاع ندارند. و البته گاهی برخی فروشندگان و تولیدکنندگان نیز از آن سوء استفاده می کنند.

شانه و تراکم فرش ماشینی

اگر چه شانه یکی از عواملی است که تاثیر مستقیم در تعیین قیمت فرش ماشینی دارد، اما تنها عامل نیست!

تاثیر شانه فرش در کیفیت و ماندگاری آن

بنابراین در خرید فرش نمی توان تنها به شانه ی آن، به عنوان عامل اصلی قیمت گذاری نگاه کرد. زیرا عوامل دیگری همچون تراکم فرش، جنس نخ خاب فرش، جنس نخ تار و پود و غیره نیز در قیمت فرش تاثیر دارد. عوامل موثر در قیمت فرش را در مطلبی دیگر بررسی خواهیم کرد.

اما حتما به این نکته توجه  داشته باشید که مفاهیم شانه و تراکم فرش دو مفهوم به یکدیگر پیوسته هستند. یعنی باید این دو واژه را در کنار یکدیگر درک و معنی کرد. و مفه,م یکی از آنها بدون فهم دیگری امکان ندارد.

این نکته وقتی اهمیت بیشتری پیدا می کنه که شما متوجه شوید ممکن است یک فرش 500 نسبت به فرش 700 شانه کیفیت، ارزش و حتی قیمت بیشتری داشته باشد. بله! درست متوجه شده اید. لابد می پرسید چگونه چنین چیزی ممکن است؟

پاسخ من به این سوال شما خیلی ساده و روشن است. زیرا به عنوان مثال اگر 10 عامل را در تعیین قیمت فرش موثر بدانیم. شانه یکی از عوامل موثر در تعیین قیمت آن است. پس مسلما ممکن است یک فرش 500 در 9 فاکتور دیگر نسبت به یک فرش 700 شانه بهتر باشد. در نتیجه قیمت آن فرش 500 شانه نیز بیشتر خواهد بود.

این موضوع در مورد دیگر فرش هایی با شانه و تراکم بالاتر و پایین تر نیز صادق است. پس برای پی بردن به قیمت اصلی و واقعی فرش باید عوامل اصلی که تاثیر بیشتری در تعیین قیمت فرش دارند را شناسایی کنیم.

راه تشخیص فرش اصلی از تقلبی از نظر شانه فرش

با یک محاسبه ریاضی ساده می توانیم نتیجه بگیریم که در فرش 1000 شانه در هر 10 سانتیمتر عرض فرش، باید 100 گره وجود داشته باشد. یعنی در 5 سانتی متر آن، 50 گره و یا در 2 سانتیمتر آن 20 گره. پس شما به راحتی می توانید با یک خط کش و یا یک متر 10 و یا حتی 2 سانتی متری، پشت فرش را به صورت عرضی اندازه بگیرید و شانه ی آن را به دست آورید. اما برای دقت بیشتر و جلوگیری از خطاهای احتمالی بهتر است حداقل 10 سانتیمتر از عرض فرش شمارش شود. این مطلب برای تراکم فرش نیز صدق میکند.

شانه فرش ماشینی چیست ؟
فرش کاشان – خرید فرش 1200 شانه طرح سارینا زمینه فیلی گل برجسته قالی کاشان

بنابراین برای محاسبه تعداد گره های هر یک از این فرشها در 10 سانتی متر، عدد شانه را تقسیم بر 10 می کنیم. برای محاسبه تعداد گره های موجود در 5 سانتی متر عرض فرش، تعداد شانه را تقسیم بر 20 می کنیم. با این کار به درستی یا نادرستی شانه درج شده روی فرش پی می بریم.

با توجه به آنچه در اینجا گفتیم، می توانیم به راحتی دریابیم که در یک متر عرض فرش 440 شانه تنها 440 گره وجود دارد. در یک متر فرش 500 شانه نیز 500 گره و در یک متر عرض فرش 1200 شانه نیز 1200 گره وجود دارد. پس دیگر جای نگرانی وجود ندارد. شما با این فرمول ساده می توانید در هر فرشی شانه ی آن را به راحتی محاسبه کنید. اکنون شما باید بتوانید به راحتی بگویید که در 5 سانتیمتر عرض فرش 1500 شانه چند گره وجود دارد؟ 😉 .

تا امروز که این مقاله نوشته می شود، دستگاه فرش 1500 شانه به صورت رسمی ریزباف ترین دستگاه تولید فرش ماشینی است. البته برخی شرکتها با استفاده از تخصص و تجربه نیروهای داخلی، با ایجاد تغییراتی فرش 1600 و 1700شانه را نیز تولید کرده اند. اما همانگونه که گفتیم جای نگرانی نیست. اگر روزی فرشهای ده هزار شانه هم وارد بازار شد، این فقط به ین معنی است که باید در یک متر، عرض فرش ده هزار گره باشد! یعنی در هر سانتیمتر 100 گره!! 😯 ( که البته بدیهی است شمارش چنین گره هایی با چشم غیر مسلح امکان پذیر نخواهد بود)

چند نکته مهم برای محاسبه صحیح و دقیق تعداد گره های فرش

1) اول اینکه توجه داشته باشید که هیچ گاه برای محاسبه شانه فرش ماشینی و شمارش تعداد گره ها زیر 2.5 سانت را در نظر نگیرید. البته پیشنهاد ما این است که برای محاسبه دقیق تر حداقل 5 سانتی متر را شمارش کنید. این امر به دلیل این است که ممکن است به دلیل خطای چشم یک گره شمارش نشود. اگر شما مثلا 1 سانتی متر فرش 1000 را شمارش کنید شاید یک گره از چشم شما پنهان بماند. دراین صورت با خطای 10 درصدی مواجه می شوید. در حالی که اگر در 5 سانتی متر شمارش کنید درصد احتمال وقوع خطا در شمارش و محاسبه کاهش می یابد.

نکته!

مفهوم شانه و تراکم، دو مفهوم کاملا مرتبط هستند. تراکم فرش نسبت مستقیمی با شانه آن دارد. بنابراین پیشنهاد می شود برای دریافت کامل و تشخیص درست این اصطلاح حتما بر روی لینک مقاله ” تراکم فرش” نیز کلیک کنید. پیشنهاد می شود این مقاله که با زبانی ساده نگاشته شده است مطالعه نمایید تا اطلاعاتی کامل داشته باشید.

2) دوم اینکه ما در اینجا از عرض فرش و تراکم عرض فرش حرف زدیم. اما ممکن است برخی در تشخیص طول و عرض فرش اشتباه کنند! 😮 نه! صبر کنید! نخندید! این موضوع جدی است! زیرا عرض دستگاه فرش ماشینی معمولا سه متر یا چهار متر است. به دلایل مختلف برای کاهش پرتی و ضایعات و غیره ممکن است همیشه آنطور که ما انتظار داریم فرش به صورت عمودی بافتته نشود. به عنوان مثال در یک دستگاه با عرض سه متر ممکن است، فرش 6 متری را را به صورت افقی تولید کنند تا سه متر عرض دستگاه پر شود و کنار دستگاه خالی نماند. خب، به نظر میرسد موضوع کمی جدی تر شد. نه؟! اما باز هم جای نگرانی نیست.

برای تشخیص طول و عرض یک فرش خیلی راحت می توانید با نگاه کردن به پشت فرش این موضوع را تشخیص دهید. با توجه به اینکه نخ های تار یا همان چله فرش در طول فرش کشیده شده اند، با مشاهده نخهای سفید رنگ پشت فرش و جهت قرار گرفتن آنها می توانید تشخیص دهید که تراکم طولی فرش کدام جهت است. بهت مخالف آن نیز همان تراکم عرضی یا شانه خواهد بود.

تفاوت فرش های 700 شانه تا 1500 شانه 

انواع فرشهای 700، 1000، 1200، 1500 و 1600 شانه از جمله فرشهای بسیار با کیفیت به شمار می آیند. تمامی این فرش ها با ضمانت نامه کیفیت در قالی کاشان عرضه شده است. با خرید فرش از این نمایشگاه فرش قالی کاشان و استفاده از نظر کارشناسان و مشاوران خبره، از کیفیت ممتاز فرش خود مطمئن خواهید بود.

اما انتخاب بین این انواع فرش بستگی مستقیم به نیاز شما و انتظار شما از فرش ماشینی دارد. هر چه شانه فرش ماشینی افزایش یابد، این فرش ریزبافت تر و زیبا تر می شود. به همین نسبت قیمت فرش نیز افزایش می یابد. اما باید این نکته را در نظر بگیرید که به دلایل فنی، ارتفاع نخ خاب فرش با افزایش شانه آن کاهش می یابد.  این مورد می تواند احساس نرمی کمتری را از فرش زیر پای شما به شما منتقل کند.

بهترین شانه فرش چیست؟

مفهوم شانه و تراکم در فرش ماشینی
فرش کاشان قالی کاشان خرید فرش 1500 شانه طرح افشان زمینه سیلور کاشان گل برجسته 4لا عنایتیenayati

اگر به دنبال نرمی فرش و اصطلاحا “خاب دار” بودن فرش ماشینی هستید، فرش 700 انتخاب مناسبی برای شما است. اگر چه طرح های ریز بافت و سنتی کمتری در فرش 700 به چشم می خورند. فرش های 1200 به بالا از جمله فرشهای بسیار ریزبافت به شمار می روند.

این فرش ها طرح های بسیار خیره کننده و جذابی دارند. مخصوصا در فرشهای 1500 و 1600 شانه. تعداد بالای گره و گل های ریز و ظریف جذابیت زیادی به طرح این فرش ها داده است. گر چه تنوع طرح در فرش 1500 شانه نسبت به فرش 1600 و در فرش 1200 ش نسبت به هر دو بیشتر است.

اگر به دنبال هر دو فاکتور یعنی زیبایی و نرمی فرش هستید یعنی می خواهید فرش شما هر یک از این دو فاکتور را به صورت تقریبی داشته باشد. دراین مورد فرش 1000 شانه می تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.

بنابراین اگر بین طرح های زیبا و متنوع فرش 1000 شانه، طرحی نظر شما را به خود جلب کرد، می توانید مطمئن باشید که نرمی بیشتری را نسبت به فرش های با ظرافت بیشتر خواهید داشت. فرش های ریز بافت تر مثل فرش 1500 شانه بسیار زیبا هستند. اما ضخامت زیادی ندارند.

تاثیر شانه فرش و کیفیت الیاف بر طول عمر فرش چیست؟

در این مورد باید گفت هر چه شانه فرش و تعداد گره های بافت بیشتر باشد، برگشت پذیری الیاف آن بیشتر می شود. این بدین معنی است که به اصطلاح فرش روی هم نمی خوابد و فرش سفت و یا تخته نمی شود. اگرچه خود اینکه فرش تخته نمی شود را می توان به عنوان افزایش طول عمر فرش در نظر گرفته اما موثرترین مورد در دوام و ماندگاری فرش کیفیت الیاف آن است. هر چه الیاف فرش به خصوص نخ های خاب بهتر باشند، طول عمر آن هم بیشتر است. هرچند کیفیت نخهای تار پود نیز در افزایش طول عمر فرش بی تاثیر نیست.

لازم است در مورد شانه و تراکم بدانید. هر چه تعداد شانه و تراکم فرش ماشینی بیشتر باشد. این محصول شفافیت، لطافت، زیبایی و ظرافت بیشتری دارد. و بیشتر شبیه فرش دستباف خواهد بود. بالا بردن شانه و تراکم باعث می شود تعداد گره های بافت بیشتر شود. و فرش در هم تنیده تر و فشرده تر است. این باعث می شود که گره ها قوی تر و ماندگارتر شوند. با این حال، تراکم بالا ممکن است با الیاف با کیفیت پایین تولید شود. در این صورت عمر فرش کاهش می یابد. به دلیل تراکم بالا نمی توان گفت که فرش از کیفیت بالایی برخوردار است. برعکس این مورد نیز ممکن است. استفاده از نخ های مرغوب در تولید فرش با شانه و تراکم کم امکان پذیر است. در این صورت می توان از فرش سالیان سال استفاده کرد.

اساسی ترین و مهم ترین عامل، مواد به کار رفته در نخ تار، نخ پود و نخ تار است. جنس تار و پود در تمام بافت تقریباً یکسان است. از پلی استر و پنبه ساخته شده است. با این حال، نخ تار ممکن است از اکریلیک، اکریلیک هیت ست، پیشم، کرک، ابریشم و غیره باشد. به طور کلی، الیاف مصنوعی دوام کمتری نسبت به الیاف طبیعی دارند.

تفاوت فرش ماشینی 700 شانه با 1200 شانه

یکی از تفاوت‌های فرش‌های 700 شانه با 1200 شانه، ضخامت و خاب فرش است و ضخامت با تعداد شانه‌های فرش ماشینی رابطه معکوس دارند. به این صورت که هرچه شانه و تراکم فرش بالاتر باشد، ضخامت فرش کمتر می‌شود و در عوض از لحاظ زیبایی و ظرافت بسیار زیباتر و ظریف‌تر است. یکی دیگر از تفاوت‌های فرش‌های 1200 شانه با 700 شانه، قیمت آن‌ها می‌باشد.

قیمت فرش‌های هفتصد شانه، بسیار پایین‌تر از فرش‌های هزار و دویست شانه است. دوام و کیفیت بین فرش 700 شانه و 1200 شانه یکسان است و هر دو فرش از نظر جنس الیاف به‌کاررفته یکسان هستند. از لحاظ زیبایی هرچه یک فرش ماشینی ریزبافت‌تر و ظریف‌تر باشد، زیباتر است و جلوه ظاهری بهتری دارد.

عمر فرش چگونه بیشتر می شود؟

1. فرش را نزدیک منابع گرما و آتش قرار ندهید.

2. برای جابجایی فرش آن را رول کنید. و هرگز سعی نکنید فرش را تا کنید، زیرا آن را می شکند.

3. فرش را در مکان های مرطوب قرار ندهید. زیرا رطوبت باعث پوسیدگی فرش می شود.

4. وسایل سنگین مانند مبلمان و کمد را روی فرش قرار ندهید.

 زیرا سبب فشردگی الیاف در یک نقطه می‌شود .و در صورت اجبار به این کار، هر چند

وقت یکبار نیز جای وسایلی که روی فرش گذاشته‌اید را تغییر دهید.

5. فرش را هفته ای یکبار با جاروبرقی تمیز کنید.

6. در صورت وجود لکه روی فرش، بلافاصله آن را تمیز کنید.

رابطه تراکم و شانه با زیبایی فرش

  • هرچه تراکم فرش بیشتر و با تعداد شانه های آن متناسب باشد. کیفیت فرش بالاتر خواهد بود.
  • هر چه شانه فرش بیشتر باشد طرح روی فرش ظرافت بیشتری دارد.
  • بالاترین تراکم ماشینی مربوط به فرش‌های 1500 شانه است که تراکمی معادل 4500 دارند.
  • هرچه تراکم فرش بیشتر باشد استحکام و دوام فرش افزایش می یابد و در مقابل سایش و مشکلات دیگر ماندگاری بیشتری دارد.
  • شانه فرش به ریزی و نقشه فرش مربوط می شود، چنین فرشی با شانه بالا شباهت بیشتری به فرش دستباف خواهد داشت. معمولاً به این نوع فرش ها فرش ماشینی دستباف گونه می گویند که محبوبیت بالایی در بازار فرش دارند.

با مهر و ارادت

محمد حسین ارشدی بیدگلی

کارشناس و مشاور فروش فرش ماشینی

لطفا همین الان هر گونه سوال و یا نظری در مورد این مقاله دارید در بخش نظرات زیر همین پست درج کنید.

دیدگاه شما

4 دیدگاه

  1. مهناز عبادی گفت:

    سلام. مطلب خوب و مفیدی بود. تقریبا کاملترین تعریف از شانه فرش ماشینی که تونستم توی اینترنت پیدا کنم.
    ممنون بابت اطلاعات مفیدتون…

    • مدیریت سایت گفت:

      سلام خانم عبادی..
      ممنون از لطفتون… خوشحالیم که این مطلب در زمینه فرش تونسته نظر شما را جلب کنه و شما را راهنمایی کنه..

  2. هیوا انصاری گفت:

    ممنون عالی بود

    • user1 گفت:

      از اینکه مقاله در رابطه با فرش ماشینی برای شما مفید بوده خوشحالیم.
      کارشناسان قالی کاشان همواره آماده اند تا پاسخ تمامی سوالات شما در رابطه با خرید فرش ماشینی بدن تا شما با آگاهی کامل اقدام به خرید کنین..
      شاد باشید..

محصول با موفقیت به سبد خرید اضافه شد.
Call Now Button