ارتفاع نخ خاب فرش ماشینی و تاثیر آن در ضخامت بافت

در مطالب قبلی از آکادمی قالی کاشان در مورد تراکم و شانه فرش و تاثیر آن در بافت و قیمت فرش به طور مفصل صحبت کردیم. در آنجا مشخص کردیم که شانه فرش، مربوط به تعداد گره های نخ خاب فرش است. در این متن قصد داریم به بررسی ارتفاع نخ خاب و ضخامت آن در انواع فرش های ماشینی بپردازیم. در فرش های ماشینی مانند فرش 500 شانه، فرش 700 شانه، فرش 1000 شانه، فرش 1200 شانه یا فرش 1500 شانه نخ های مختلفی استفاده می شود. این الیاف ضخامت و ارتفاع خاص خود را داشته و سبب ایجاد تمایز در انواع فرش ماشینی می شوند. اگر قصد خرید فرش کاشان را دارید و در مورد نخ خاب فرش و ارتفاع و ضخامت و آن اطلاعاتی ندارید پیشنهاد می کنیم این متن از قالی کاشان را با دقت مطالعه فرمایید.

نخ خاب فرش چیست ؟

در بافت فرش ماشینی از سه نوع نخ استفاده شده است. نخ خاب، نخ تار و نخ پود. نخ خاب که برخی به آن نخ پرز نیز می گویند همان گره ها و نخ های روی بافت فرش است. این نخ در قسمت قابل لمس فرش استفاده می شود و به راحتی قابل لمس است. به همین دلیل هر چه نخ خاب فرش کیفیت بالاتری داشته طبیعتا کیفیت بالای فرش ملموس تر خواهد بود. نخ های تار و پود که در متن فرش استفاده می شوند به راحتی قابل مشاهده نیستند. هر یک از نخ های استفاده شده در بافت فرش جنس متفاوتی دارد.

تفاوت در جنس نخ استفاده شده در خاب یا تار و پود فرش تاثیر بسیاری در قیمت فرش دارد. در این بین کیفیت و میزان استفاده نخ خاب بیشترین تاثیر را در قیمت فرش دارد. به این دلیل که بیش تر بافت فرش را شکل داده و ملموس تر است. برای آشنایی بیش تر با انواع نخ های فرش می توانید مقاله انواع جنس نخ فرش را نیز مطالعه کنید. یکی دیگر از ویژگی های نخ های خاب در هر فرش ضخامت است که به نمره نخ وابسته است. هر چه نمره نخ خاب استفاده شده در فرش بیش تر باشد ضخامت کم تری خواهد داشت.

علت نازک بودن الیاف یا پرزهای  فرش

مهم ترین عامل تاثیر گذار در ضخامت کلی فرش یا ضخامت نخ خاب فرش همان شانه و تراکم است. در مورد شانه فرش یا تراکم فرش در مقالات قبلی به طور مفصل صحبت کردیم. هر چه تعداد گره های بافت فرش در طول بیشتر باشد اصطلاحا تراکم فرش نیز بیش تر خواهد بود. قرار گرفتن تعداد بالایی گره در کنار هم تنها در صورتی امکان پذیر است که از نخ های نازک تر در خاب فرش استفاده شود. هر چه ضخامت نخ خاب فرش بیشتر باشد نشان از پایین بودن شانه و تراکم فرش دارد. فرش 500 شانه و فرش 700 شانه کاشان به دلیل همین بافت نرم هم چنان از پر فروش ترین فرش های کاشان هستند.

ارتفاع نخ خاب فرش و تاثیر آن روی ضخامت فرش

مورد بسیار مهم دیگری که روی ضخامت بافت فرش تاثیر زیادی دارد ارتفاع نخ خاب یا پرز های فرش است. مسلما هر چه نخ های خاب فرش ارتفاع بیش تری داشته باشند بافت فرش ضخیم تر خواهد بود. اما به دلایلی ارتفاع خاب فرش در فرش های جدید و ریزبافت مانند فرش 1500 شانه کاهش یافته است. در فرش های ریزبافت امکان استفاده از نخ های با خاب زیاد وجود ندارد. زیرا نخ های استفاده شده در این فرش ها فوق العاده نازک تر هستند. این نخ های نازک ایستایی نخ های ضخیم تر را ندارند. به همین دلیل اگر ارتفاع این نخ ها زیاد باشد روی هم خمیده می شوند و نقش های فرش زیبایی خود را از دست می دهد.

ارتفاع نخ خاب در فرش های ماشینی به صورت استاندارد به شکل زیر است:

•   گلیم 320 شانه :  1±3
•  فرش 440 شانه : 1±13
• فرش  500 شانه : 1±12
• فرش  700 شانه : 1±11
• فرش 1000 شانه : 1±10
• فرش 1200 شانه : 1±8
• فرش 1500 شانه : 1±7

البته لازم به ذکر است ارتفاع نخ خاب در کارخانه های مختلف متغیر است. مثلا یک فرش 700 شانه ممکن است در یک کارخانه فرش خاب 1±9 داشته باشد. اما در کارخانه دیگر خاب 1±12 .  هر چه نخ خاب فرش ارتفاع کم تری داشته باشد مقدار الیاف به کار رفته در فرش نیز کاهش می یابد. در نتیجه قیمت تمام شده فرش برای کارخانه کاهش پیدا می کند. به همین خاطر ممکن است یک فرش 1200 شانه تراکم 3600 با وزن های مختلفی در بازار فرش وجود داشته باشد. ضخامت فرش هر چند در ماندگاری آن تاثیر زیادی ندارد اما در نرمی و لطافت بافت فوق العاده تاثیر گذار است.

فرش شگی با ارتفاع خاب استثنایی

نکته دیگری که می توان در اینجا به آن اشاره کرد ارتفاع نخ خاب غیر عادی در فرش شگی است. فرش شگی در بین فرش های ماشینی از نظر ارتفاع نخ خاب استثنایی محسوب می شود. این فرش دارای خاب 1±48 میلی متر است. به همین دلیل به فرش پرزبلند نیز مشهور شده است. جدید ترین نوع این محصول فرش شگی فلوکاتی کاشان است که با الیاف بسیار نرم و لطیف بافته شده است. نخ های به کار رفته در بافت فرش شگی فلوکاتی در عین نرم و لطیف بودن، بسیار ضخیم هستند. همین ضخامت زیاد نخ ها باعث شده است که شانه این فرش که 160 می باشد، اصلا به چشم نیاید، تا حدی که برخی از خانواده ها این فرش را به عنوان یک کفپوش نرم و لطیف و ضربه گیر برای فرش اتاق کودک خود انتخاب می کنند. اگر به دنبال فرش ماشینی فانتزی و مدرن  هستید پیشنهاد می کنیم به این دسته از فرش های پر فروش کاشان نیز سر بزنید.

تاثیر ارتفاع نخ خاب در کیفیت انواع فرش:

اینکه فرش ضخیم باشد خوب است یا نازک باشد، به نظر یک امر سلیقه ای است. آما آنچه بدیهی به نظر می رسد این است که شما باید با توجه به سبک زندگی و نیاز خود، فرش مورد نظرتان را انتخاب نمایید. هرچه شانه و تراکم فرش افزایش یابد و به اصطلاح فرش ریز بافت شود، ارتفاع نخ خاب فرش کاهش می یابد. اینکه بگوییم هر فرشی ارتفاع خاب بیشتری داشته باشد، کیفیت بهتری دارد، درست نیست. باید ببینید که کدام فاکتور برای شما اهمیت بیشتری دارد. ظرافت و یا به اصطلاح رخ فرش یا نرمی و پاخور فرش؟

به عنوان مثال در مورد فرش مسجد یا سجاده فرش، موضوع کمی با فرش هایی که برای خانه میخریم متفاوت است. در فرش مسجد ارتفاع نخ خاب فرش بسیار بیشتر از زیبایی ظاهری آن اهمیت دارد. زیرا فرش مسجد باید زیر پای نماز گزار نرم باشد تا در هنگام عبادت احساس راحتی داشته باشد. علاوه بر این در مسجد مراسم مختلفی برگزار می شود که نیاز است افراد مدت زمان زیادی را بنشینند و اگر فرش مسجد نرم نباشد، اساسا راحتی نخواهند داشت. علاوه بر این فرش مسجد چون برای نماز خواندن استفاده می شود اساسا نباید زیاد شلوغ باشد و به همین دلیل نیاز به شانه و تراکم بالا ندارد.

چطور جنس نخ خاب فرش ماشینی را تشخیص دهیم؟

نخ خاب نقش کلیدی و مهمی در فرش ماشینی دارد. بیش از هشتاد در صد فرش ماشینی را نخ خاب آن تشکیل‌ می‌دهد. بنابراین مهم است که برای نخ خاب از چه الیافی استفاده‌ می‌شود. تشخیص فرش ماشینی خوب و نخ خاب آن کار ساده‌ای نیست. البته که مواردی مانند عدم پرزدهی و لمس فرش و نداشتن بوی بد‌ می‌تواند تا حدودی کیفیت نخ خاب و فرش را مشخص کند. با این حال تشخیص دقیق نوع نخ خاب فرش کار سختی است و در این مورد مجبور هستید به فروشنده فرش اعتماد کنید.

تأثیر نخ خواب در شستشوی فرش

همان‌طور که گفته شد نخ خاب در هر کدام از فرش‌های ماشینی می‌تواند از نظر نوع الیاف، ارتفاع و ضخامت متفاوت باشد و متناسب با تعداد شانه‌های فرش نیز ارتفاع آن افزایش یا کاهش خواهد یافت. نخ خاب می‌تواند در روش و نحوه شستشوی فرش‌ها نیز مؤثر باشد. چرا که هر کدام از الیاف‌های معرفی شده می‌توانند در برای مواد شوینده و حرارت واکنش‌های متفاوتی نشاند بدهند. برای شستن هر کدام از فرش‌ها با نخ‌های خاب متفاوت بهتر است که از خدمات بهترین قالیشویی استفاده شود.

کلام آخر:

امروزه فرش های ماشینی کاشان با انواع مختلفی تولید می شوند. در کنار ارتفاع خاب موارد بسیار دیگری نیز وجود دارد که در طول عمر و کیفیت فرش تاثیر گذار است. از این رو در خرذید فرش ماشینی درجه یک کاشان باید دقت زیادی داشته باشید. در سوی دیگر نیز بسیاری از فرش های موجود در بازار با برچسب جعلی به نام فرش کاشان به فروش می رسند. بهترین راه خرید فرش کاشان فرشگاه اینترنتی سایت قالی کاشان است. بهترین فرش های تولید شده در کارخانه های فرش کاشان در این فروشگاه با ضمانت نامه کتبی و قیمت درب کارخانه به فروش رسیده اند.