تفاوت های فرش ماشینی و دستباف

فرش و قالی ایرانی اثری هنری و نمادی از فرهنگ ایران محسوب می شوند که در سراسر دنیا شناخته شده اند. به خصوص قالی دستباف ایرانی که برای مجموعه داران در همه جای دنیا فوق العاده با ارزش هستند. فرش ماشینی و دستباف تفاوت هایی دارند که در این مقاله از قالی کاشان می خواهیم آن ها را بررسی کنیم. در ادامه متن به بررسی تفاوت های فرش دستباف و ماشینی می پردازیم.

فرش های ماشینی دستباف گونه یا ابریشمی نیز ممکن است به جای فرش دستباف با قیمت بالایی به فروش برسند. اگر برای شما نیز دانستن تفاوت های فرش دستباف و ماشینی مهم است پیشنهاد می کنیم حتما ادامه متن را مطالعه کنید. تفاوت های فرش دستباف با فرش ماشینی دستباف گونه در ادامه به خوبی توضیح داده شده است.

تفاوت های فرش دستباف و ماشینی

چگونه می توان تفاوت های فرش دستباف و ماشینی را تشخیص داد؟ این کار برای افرادی که با فرش های بافته شده با دست هنرمندان آشنایی ندارند کار آسانی نخواهد بود. مگر اینکه اطلاعات لازم در این زمینه را مطالعه کرده باشند. فرش دستباف ایرانی اثری هنری و با ارزش است که می توان آن را نمادی از ایران دانست. در فرش دستباف هنرمندان قالی باف با تلاش و زحمت تک تک نقش های فرش را با دست خود شکل می دهند. از این نظر این اثر هنری که با زحمت زیاد بافته شده فوق العاده با ارزش و نفیس خواهد بود.

مجموعه داران و کلکسیونر های سراسر دنیا همیشه به دنبال فرش های قدیمی ایرانی هستند. به خصوص فرش های عتیقه و آنتیک دستباف که قیمت و ارزش بی حدی دارند. اما می توان گفت فرش های ماشینی هر چه قدر هم زیبا و باکیفیت باشند تا این حد ارزشمند و مورد توجه نخواهند بود. در ادامه مهم ترین تفاوت های فرش دستباف و ماشینی را بیان می کنیم و شما را در تشخیص فرش دستباف از ماشینی راهنمایی می کنیم.

جنس نخ و الیاف استفاده شده در بافت

فرش دستباف با مواد اولیه طبیعی بافته می شود. خامه و پشم استفاده شده در فرش دستباف کاملا طبیعی هستند و با رنگ های طبیعی رنگ آمیزی می شوند. استفاده از مواد اولیه طبیعی در فرش دستباف باعث شده سلامتی افراد را به خوبی حفظ کند. الیاف پشم طبیعی در فرش دستباف غالبا با الیاف ابریشم طبیعی ترکیب می شوند تا نقش های فرش رنگ بندی فوق العاده جذابی داشته باشند.

مزیت دیگری که الیاف طبیعی دارند نداشتن الکتریسیته ساکن است. هم چنین نرمی و لطافت الیاف طبیعی فوق العاده زیاد است. به خصوص در فرش های دستباف درشت بافت مثل قالی دستباف کاشان که الیاف ضخیمی در آن استفاده می شود. اما در فرش ماشینی از الیاف مصنوعی استفاده شده است. بیشتر نخ های استفاده شده در فرش ماشینی پلی استر یا اکریلیک است. انواع جنس نخ در فرش ماشینی را قبلا بررسی کرده ایم. هر یک از این الیاف ویژگی های خاص خود را دارند.

به صورت کلی می توان نخ اکریلیک را باکیفیت ترین نوع الیاف مورد استفاده در فرش ماشینی دانست. این الیاف مشابه الیاف طبیعی و پشم محسوب می شوند. اما به هر حال مطمئنا الیاف طبیعی کیفیت بسیار بیشتری دارند. موردی که در سال های گذشته در این زمینه مطرح شده است استفاده از الیاف ابریشم در فرش ماشینی است. در این جا باید گفت این الیاف تفاوت زیادی با الیاف ابریشم طبیعی دارند. تنها از نظر ظاهری و زیبایی می توان نخ های ابریشم مصنوعی را با الیاف طبیعی مقایسه کرد. چون در کیفیت مسلما ابریشم طبیعی برنده خواهد بود.

تفاوت های نقش و نگار در قالی و فرش ماشینی

یکی از تفاوت های فرش دستباف و ماشینی در طرح فرش و نقشه است. اما منظور از این جمله متفاوت بودن نقشه های مورد استفاده در فرش و قالی دستباف نیست. طرح های قالی دستباف که اثر دست هنرمندان ایرانی است از سال های دور با نام ها و نقش های خاصی طراحی شده اند. با ورود فرش ماشینی از این نقشه ها در انواع فرش ماشینی نیز استفاده زیادی شده است. هر چند برخی از نقشه های فرش ماشینی به شکلی مدرن تر طراحی شده است. فرش های ماشینی قدیمی مثل فرش 500 شانه از نظر طرح و نقشه شباهت زیادی به فرش دستباف دارند.

منظور از متفاوت بودن نقشه و طرح فرش، عدم وجود تقارن کامل نقش ها یا ابعاد در فرش دستباف است. در فرش های دستباف به دلیل شکل گرفتن بافت فرش با دست های بافنده ممکن است در بین قسمت های مختلف فرش از نظر قرینگی تفاوت هایی دیده شود. حتی ممکن است شکل و ابعاد فرش نیز دچار انحرافاتی شود. این موضوع در فرش ماشینی دیده نمی شود.

فرش ماشینی به وسیله دستگاه های بافندگی و کامپیوتر ها بافته می شود. از این نظر ناهماهنگی و عدم قرینه بودن در نقش های فرش در آن دیده نمی شود. اگر با دقت به نقش های فرش دستباف دقت کنید متوجه این موضوع می شوید. البته برخی از قالی های دستباف نیز با دقت بسیار زیادی بافته می شوند تا این مورد در آنها پیش نیاید. هماهنگی کامل نقش ها و متناسب بودن ابعاد در قالی دستباف می تواند قیمت آن را نیز افزایش دهد.

بافت فرش

بافت فرش دستباف نسبت به فرش ماشینی پروسه ای طولانی و زمان بر است که با زحمت زیادی نیز همراه می شود. یکی از تفاوت های فرش دستباف و ماشینی در نوع بافت و گره های آن است. در قالی دستباف گره ها به صورت تک تک و به دست بافنده در تار و پود فرش تنیده می شوند. از این جهت گره های قالی ایرانی مستحکم و بادوام است.

فرش دستباف طول عمر بسیار زیادی دارد که به همین خاطر است. اگر از قالی ایرانی به خوبی و درستی مراقبت شود می تواند سال ها و دهه ها با همان زیبایی اولیه بدرخشد.

بافت یک قالی دستباف معمولا چندین ماه تا یکسال طول می کشد. به این خاطر که تک تک گره ها در بافت قالی به دست بافنده شکل می گیرد. اما در فرش ماشینی اینگونه نیست. بافته شدن فرش ماشینی با دستگاه های جدید بسیار سریع است و در یک روز می توان چندین فرش ماشینی را با یک دستگاه تولید نمود.

دوام و ماندگاری

از دیگر تفاوت های فرش دستباف و ماشینی طول عمر و ماندگاری است. همان طور که در بالا نیز گفته شد، قالی دستباف با گره هایی شکل می گیرد که تک تک و با دست در بافت تنیده می شود. از این جهت قالی دستباف بافتی بسیار مستحکم دارد که سال های طولانی بدون تغییر باقی می ماند. قالی دستباف هر چه کهنه تر و قدیمی تر شود ارزش بالاتری نیز پیدا می کند. به همین دلیل است که فرش وینتیج یا کهنه نما ماشینی اخیرا پرطرفدار شده است.

اما در فرش ماشینی این مورد وجود نخواهد داشت. در فرش ماشینی پرز های فرش یا همان نخ های خاب به دور تار ها پیچ می خورند اما گره ای در این بافت وجود ندارد. بعد از بافت فرش ماشینی در مرحله آهار از چسب های قوی در پشت فرش استفاده می شود. این چسب ها بافت فرش را مستحکم می کنند. اما در طول سال های زیاد با شستن فرش این چسب ها ممکن است ضعیف شده یا از بین بروند.

در این صورت بافت فرش استحکام اولیه را نخواهد داشت و حتی ممکن است برخی از نخ هاب خاب یا همان پرزهای فرش نیز جدا شده و بیرون بیایند. در این زمان باید به فکر خرید فرش جدید بود. البته فرش دستباف و قالی ایرانی به مراقبت بیشتری نیز دارد. خصوصا در هنگام شستشو که کاری آسان نیست. به این خاطر که یکی از موارد رایج در قالی دستباف رنگ دهی و پخش شدن رنگ ها در زمان شستن است. اما به صورت کلی باید گفت قالی دستباف ماندگارتر و نفیس تر است.

تفاوت قیمت فرش دستباف و ماشینی

فرش ماشینی هر چه قدر که هم باکیفیت باشد و با ظرافت بسیار بالایی بافته شود باز هم نسبت به فرش دستباف ارزان خواهد بود. فرش های ماشینی با شانه و تراکم بالا مثل فرش 1500 شانه و فرش 1200 شانه رقیب فرش های دستباف در ظرافت و زیبایی هستند. فرش 1200 شانه تراکم 3600 کاشان را می توان با فرش 85 رج دستباف از نظر ظرافت بافت برابر دانست.

اما از نظر قیمت شاید فرش ماشینی تنها 20 درصد قیمت یک قالی دستباف را داشته باشد. قیمت فرش دستباف نیز هر سال بیشتر و بیشتر می شود. امروزه به دلیل قیمت بالایی که قالی های دستباف دارند هر خریدارای توانایی خرید آنها را ندارد. اما فرش ماشینی از تنوع بالایی برخوردار است و در قیمت های مختلفی قابل خرید است. به همین خاطر در بیشتر خانه های ایرانی می توان فرش ماشینی را دید که به عنوان کفپوش استفاده شده است.

تنوع بالا و بیشتر طرح در فرش ماشینی نیز به این مورد کمک کرده است. در فرش ماشینی از طرح های جدید و مدرن در کنار طرح های سنتی نیز استفاده می شود تا سلیقه های مختلف را پوشش دهد. سبک دکوراسیون هم مسلما به سمت مدرنیته در حال حرکت است که با فرش فانتزی و مدرن تناسب بالاتری دارد.

تفاوت های ظاهری فرش ماشینی و دستباف

در این جا به تفاوت های ظاهری در فرش دستباف و ماشینی می رسیم. در ابتدا می توانید پشت یک قالی دستباف را نگاه کنید. گره های پشت فرش دستباف با رنگ های متنوع به خوبی دیده می شوند. برخی از این گره ها ممکن است ضخیم تر و برخی نازک تر باشند. در بین گره ها نیز شاید نخ های پود را مشاهده کنید که غالبا آبی رنگ هستند. در فرش ماشینی چون بافت فرش با دستگاه انجام شده عدم تقارن در گره ها دیده نمی شود و رنگ بندی گره ها نیز محو تر است. ناهمواری هایی نیز در پشت قالی دستباف دیده می شود. برخلاف فرش ماشینی که یکدست و صاف است.

تفاوت دیگر در ظاهر قالی دستباف و ماشینی در تناسب ابعاد و نقش ها است. همان طور که در بالا نیز گفتیم چون نقش های قالی با دست بافنده شکل می گیرد ممکن است ناهماهنگی هایی در شکل و اندازه آن ها دیده شود. هم چنین فرش دستباف در شکل و ابعاد شاید دارای انحرافاتی باشد. نکته دیگر در مورد تفاوت ریشه های انتهای بافت است. در قالی ریشه ها همان امتداد نخ های تار هستند. اما در فرش ماشینی ریشه ها به صورت جدا به فرش دوخته می شوند.

زیگزاگ ها یا همان نوار های کناره های فرش در قالی دستبافت با دست پیچیده می شود و از این جهت از بالا تا پایین قالی می توان فضا های خالی یا انحرافاتی را در این قسمت دید. اما در فرش ماشینی این بخش نیز به صورت جداگانه به فرش متصل می شود.

اگر رنگ های قالی دستباف را نیز دیده باشید متوجه تفاوت هایی که با رنگ های فرش ماشینی دارد خواهید شد. فرش دستباف معمولا با رنگ بندی کلاسیک و سنتی بافته می شود. اما فرش ماشینی با رنگ های مد روز نیز بافته می شود. برای مثال در سال های اخیر فرش طوسی و نقره ای رنگ ماشینی طرفداران زیادی داشته است.

تفاوت بین فرش ماشینی و فرش دستباف

1) به پشت فرش ماشینی و دستباف نگاه کنید: یکی از بهترین روش‌ها برای اینکه بتوانید تفاوت بین فرش ماشینی و فرش دستباف را تشخیص دهید، نگاه کردن به پشت فرش است. در قالی بافته شده با دست، گره‌ها کمی ناهموار هستند و یکنواختی کاملی ندارند؛ برخی گره‌ها ممکن است بزرگتر باشند و برخی دیگر ممکن است کوچکتر باشند.

2) به ریشه‌های فرش دستباف و ماشینی نگاه کنید: راه دیگری برای تعیین اینکه یک قالیچه، دستباف یا ماشینی است، نگاه کردن به ریشه‌ی آن فرش است

3) به لبه یا کناره‌ی فرش نگاه کنید:در فرش دستباف، لبه‌ها با دست کوک می‌خورند و از اینرو ممکن است کاملا مستقیم نباشند و قدری ناهموار باشند ولی کناره‌ها در فرش ماشینی به وسیله‌ی دستگاه دوردوزی می‌شوند و معمولا یکنواخت و هموار دیده می‌شوند.

4) به اندازه و الگو یا طرح فرش دقت کنید:

5) تفاوت قیمت فرش ماشینی و دستبافت: به دلیل استفاده از الیاف طبیعی و انجام فرایند بافت به صورت دستی، مدت زمانی که برای بافت فرش دستبافت صرف می شود، کیفیت و دوام بالاتر فرش دستبافت نسبت به فرش ماشینی، فرش های دستبافت قیمت بالاتری نسبت به فرش ماشینی دارند.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی تفاوت های فرش دستباف و ماشینی پرداختیم. اگر با سوال فرق فرش ماشینی و دستباف چیست روبرو بودید اکنون می توانید تفاوت های کامل این دو نوع فرش را توضیح دهید. در ذیل به صورت خلاصه مهم ترین تفاوت های قالی دستباف و فرش ماشینی بیان شده است.

• قالی دستباف و ماندگاری بالا
• بافت با الیاف و مواد و اولیه طبیعی و داشتن رنگ های طبیعی
• بافت ظریف و زیبا
• نرم و لطیف
• بافت زمان بر و پر زحمت
• نفیس و بسیار گران قیمت

• فرش ماشینی و تنوع بسیار زیاد در طرح و رنگ
• قیمت ارزان تر و مناسب تر فرش ماشینی
• بافته شده با الیاف غیر طبیعی و مصنوعی
• نگهداری آسان تر
• عدم رنگ دهی در شستشو
• بافت بسیار سریع در انواع اندازه ها و سایز ها

خرید فرش ماشینی کاشان

دراین مقاله از قالی کاشان تمامی تفاوت هایی که فرش دستباف و فرش ماشینی دارند را بررسی کردیم. اگر قصد خرید فرش ماشینی کاشان را دارید فروشگاه قالی کاشان را به شما پیشنهاد می کنیم. در سایت قالی کاشان انواع فرش ماشینی بافته شده در کارخانه فرش کاشان از فرش 500 شانه تا 1500 شانه با بهترین کیفیت و ارزان ترین قیمت در سایز های مختلف مثل فرش 12 متری قابل خرید است.

کیفیت فرش ماشینی عرضه شده در سایت قالی کاشان با ضمانت 10 ساله تضمین شده است. ارسال رایگان فرش نیز مزیت مهم دیگری در خرید اینترنتی از قالی کاشان است. هر نوع فرش ماشینی یا گلیم فرش و قالیچه را در سایت قالی کاشان با خیال راحت کرده و در کم ترین زمان تحویل خواهید گرفت.